Tagalog/Pang-uri: Pagkakaiba sa mga binago
Felipe Aira (usapan | ambag) m Ibinalik ang mga pagbabagong ginawa ni Felipe Aira (Usapan) patungo sa huling bersyon ni 119.95.219.245 |
Felipe Aira (usapan | ambag) m nag-alis ng napakaraming bandalismo |
||
Linya 3: | Linya 3: | ||
==Uri ng Pang-uri== |
==Uri ng Pang-uri== |
||
===Panlarawan=== |
|||
--[[Natatangi:Mga ambag/119.95.219.245|119.95.219.245]] 11:00, 9 Marso 2009 (UTC)wdewa===Panlarawan=== |
|||
Ito ay naglalarawan ng katangian ukol sa laki, kulay, hugis o kalagayan ng pangngalan o panghalip. |
Ito ay naglalarawan ng katangian ukol sa laki, kulay, hugis o kalagayan ng pangngalan o panghalip. |
||
::Halimbawa: |
::Halimbawa: |
||
:::*''malapalasyong bahay'' |
|||
:::*'' |
:::*''pulang mansanas'' |
||
:::*'' |
:::*''bilugang mukha'' |
||
:::*'' |
:::*''matayog na pangarap'' |
||
:::*'' |
:::*''matuling kabayo'' |
||
:::*'' |
:::*''mainit na panahon'' |
||
===Pamilang=== |
===Pamilang=== |
||
Linya 23: | Linya 23: | ||
====Panunuran |
====Panunuran==== |
||
:Ito ay nagpapahayag ng pagkakasunod-sunod ng bilang. |
:Ito ay nagpapahayag ng pagkakasunod-sunod ng bilang. |
||
::Halimbawa: |
::Halimbawa: |
||
:::''una, ika-lima, pangalawa, ika-siyam'' |
:::''una, ika-lima, pangalawa, ika-siyam'' |
||
====Pamahagi |
====Pamahagi==== |
||
Ito ay pamilang na bahagi ng isang buo o mahigit sa isang buo. |
Ito ay pamilang na bahagi ng isang buo o mahigit sa isang buo. |
||
::Halimbawa: |
::Halimbawa: |
||
Linya 46: | Linya 46: | ||
:::*''dala-dalawang bata'' |
:::*''dala-dalawang bata'' |
||
:::*''pito-pitong dahon'' |
:::*''pito-pitong dahon'' |
||
==Kailanan ng Pang-uri== |
==Kailanan ng Pang-uri== |
||
Linya 56: | Linya 58: | ||
Ito ay ginagamit kung dalawa ang inilalarawan. |
Ito ay ginagamit kung dalawa ang inilalarawan. |
||
::Halimbawa: |
::Halimbawa: |
||
::::Magkasimpangit ang magkaibigan. |
|||
::::'''''Magkaibigan''''' kami. |
|||
====Maramihan==== |
====Maramihan==== |
||
Linya 67: | Linya 68: | ||
==Kaanyuan ng |
==Kaanyuan ng Pang-uri== |
||
====Payak==== |
====Payak==== |
||
Linya 94: | Linya 95: | ||
:::*''kapit-tuko'' |
:::*''kapit-tuko'' |
||
:::*''tulog-mantika'' |
:::*''tulog-mantika'' |
||
==Kaantasan ng Pang-uri== |
==Kaantasan ng Pang-uri== |
Pagbabago mula noong 10:50, 11 Marso 2009
Ang Pang-uri ay ang salitang naglalarawan sa pangngalan at panghalip. Ito ay tinatawag na Adjective sa wikang Ingles.
Uri ng Pang-uri
Panlarawan
Ito ay naglalarawan ng katangian ukol sa laki, kulay, hugis o kalagayan ng pangngalan o panghalip.
- Halimbawa:
- malapalasyong bahay
- pulang mansanas
- bilugang mukha
- matayog na pangarap
- matuling kabayo
- mainit na panahon
- Halimbawa:
Pamilang
Ito ay nagsasaad ng bilang ng pangngalan o panghalip.
Patakaran o Kardinal
- Ito ay gamit sa bilang o dami
- Halimbawa:
- lima, anim, sandaan, sanlibo
- Halimbawa:
Panunuran
- Ito ay nagpapahayag ng pagkakasunod-sunod ng bilang.
- Halimbawa:
- una, ika-lima, pangalawa, ika-siyam
- Halimbawa:
Pamahagi
Ito ay pamilang na bahagi ng isang buo o mahigit sa isang buo.
- Halimbawa:
- kalahati (½)
- bahagdan (1/100)
- kaapat (¼)
- Halimbawa:
Pamilang
Ito ay iniuukol sa dalawa o higit pang tao o bagay.
- Halimbawa:
- tig-apat na piso
- tig-aanim na mansanas
- Halimbawa:
Palansak
Ito ay nagsasaad ng bukod na pagsasama-sama ng mga tao o bagay.
- Halimbawa:
- dala-dalawang bata
- pito-pitong dahon
- Halimbawa:
Kailanan ng Pang-uri
Isahan
Ito ay ginagamit kung iisa lamang ang inilalarawan.
- Halimbawa:
- Kaibigan ko siya.
- Halimbawa:
Dalawahan
Ito ay ginagamit kung dalawa ang inilalarawan.
- Halimbawa:
- Magkasimpangit ang magkaibigan.
- Halimbawa:
Maramihan
Ito ay ginagamit sa tatlo o higit pa.
- Halimbawa:
- Magkakaibigan silang tatlo.
- Magkakasimbilis sila sa pagtakbo.
- Halimbawa:
Kaanyuan ng Pang-uri
Payak
Ito ay kapag ang anyo ng pang-uri ay salitang ugat.
- Halimbawa:
- basang trapo
- sariwang gatas
- puting sapin
- Halimbawa:
Maylapi
Ito ay pang-uring likas na may panlaping ma, maka at iba pa.
- Halimbawa:
- masikip na daan
- makataong asal
- Halimbawa:
Inuulit
Ito ay ang pang-uri ay inuulit bilang pagbigay diin.
- Halimbawa:
- libu-libong salapi
- sabi-sabi ng mga tao
- Halimbawa:
Tambalan
Ito ay binubuo ng dalawang salita.
- Halimbawa:
- balat-sibuyas
- kapit-tuko
- tulog-mantika
- Halimbawa:
Kaantasan ng Pang-uri
Lantay
Ito ay kung tinutukoy ang katangiang sarili ng pangngalan o panghalip na tinuturingan.
- Halimbawa:
- mayamang lahi
- masipag na ama
- Halimbawa:
Pahambing
Ito ay para sa pagtutulad ng dalawang tao, bagay o pangyayari.
Magkatulad
Ito ay kung nagtataglay ng magkatulad na katangian, kagamitan ng panlaping: sing, kasing at magkasing
- Halimbawa:
- kasingpalad
- singganda
- magkasinggaling
- Halimbawa:
- Kung ang pang-uring uulapian ay nagsisiumula sa d, l, o, r, s, t ay alisin ang titik g sa palaping: sing, kasing, masing at magkasing.
- Halimbawa:
- Ang lupa nila Ding ay kasinlaki ng kina Dang.
- Halimbawa:
- Kung ang pang-uring uulapian ay nagsisiumula sa d, l, o, r, s, t ay alisin ang titik g sa palaping: sing, kasing, masing at magkasing.
- Kung ang pang-uring uunlapian ay nagsisimula sa b, o, p, alisin ang titik n sa panlapi at palitan ng m.
- Halimbawa:
- Ang kotse ni Noel ay kasimbilis ng kay Mark.
- Halimbawa:
- Kung ang pang-uring uunlapian ay nagsisimula sa b, o, p, alisin ang titik n sa panlapi at palitan ng m.
Di-magkatulad
Ito ay kung hindi magkapantay sa katangian, gumamit sa salitang di-gaano, higit o lalo bago ang pang-uri at sinusundan ng: tulad, gaya o kaysa.
- Halimbawa:
- Si Joy ay higit na magaling kaysa kay Jane.
- Halimbawa:
Pasukdol
Ito ay ginagamit upang ipakita ang kahigitan ng isang bagay kaysa sa karamihan o sa lahat. Gamitin ang sumusunod na paraan:
- Pag-uulit ng pang-uri na inuugnay ng, na at nang.
- Halimbawa:
- pabait nang pabait
- mababaw na mababaw
- pamura nang pamura
- Halimbawa:
- Paggamit ng panlaping nag, napaka, pinaka, an at han.
- Halimbawa:
- nagtataasan
- napakabait
- pinakamabait
- Halimbawa:
- Paggamit ng salitang gaya ng: masyado, lubha, talaga, at tunay.
- Halimbawa:
- masyadong malaki
- lubhang mainit
- talagang mabait
- Halimbawa:
- Paggamit ng mga pariralang: ubod ng, reyna ng, at hari ng
- hari ng yabang
- ubod ng sipag
- reyna ng kagandahan