Tagalog/Pangngalan: Pagkakaiba sa mga binago
Felipe Aira (usapan | ambag) m Reverted edits by 122.53.26.123 (Talk) to last version by Felipe Aira |
|||
Linya 167: | Linya 167: | ||
====Panaguri ng pangungusap==== |
====Panaguri ng pangungusap==== |
||
::Halimbawa: |
::Halimbawa: |
||
::::Si Pedro ay mabait |
::::Si Pedro ay ''mabait''. |
||
====Kaganapang Pansimuno==== |
====Kaganapang Pansimuno==== |
Pagbabago mula noong 09:46, 9 Oktubre 2008
Ang Pangngalan ay isang bahagi ng pananalita na tumutukoy sa ngalan ng tao, bagay, hayop, o lunan. Ito ay tinatawag na Noun sa wikang Ingles.
Mga Uri ng Pangngalan
Pantangi
Ito ay ang tiyak na ngalan ng tao, hayop, bagay o lunan na nagsisimula sa malaking titik.
- Halimbawa:
- Noel, Pilipinas, Marso, Alabang
- Halimbawa:
Pambalana
Ito ay ang tawag sa alinmang nasasaklaw na uri ng tao, hayop, bagay o lunan.
- Halimbawa:
- tindera, pusa, palaka, lapis
- Halimbawa:
Kasarian ng Pangngalan
Panlalaki
Ito ay pangngalan na ukol sa lalaki.
- Halimbawa:
- tindero, ginoo, binata, tatay, tiyo
- Halimbawa:
Pambabae
Ito ay pangngalan na ukol sa babae.
- Halimbawa:
- tindera, ginang, dalaga, nanay, tiya
- Halimbawa:
Di-tiyak
Ito ay maaaring iukol sa lalaki o babae.
- Halimbawa:
- artista, presidente, pulis, dentista, guro
- Halimbawa:
Walang Kasarian
Ito ay hindi panlalaki o pambabae.
- Halimbawa:
- bote, bola, sapatos, libro, kotse
- Halimbawa:
Kalikasan ng Pangngalan
Likas
Ito ay ang katutubong salita, na pantawag sa tao, hayop, bagay o lunan.
- Halimbawa:
- amain, aso, dagat, aklat
- Halimbawa:
Likha
Ito ay ang pangngalang binuo mula sa pinagsamang salita.
- Halimbawa:
- salinlahi, kapitbahay, silid-aralan
- Halimbawa:
Ligaw
Ito ay ang pangngalan na hiram sa dayuhang wika.
- Halimbawa:
- tinidor, dyip, silya, kendi
- Halimbawa:
Kaukulan ng Pangngalan
Palagyo
Ito ay kapag ang pangngalan ay ginamit na simuno.
- Halimbawa:
- Si Jose Rizal ang pambansang bayani ng Pilipinas.
- Halimbawa:
Palayon
Ito ay kapag ginagamit ang pangngalan bilang layon ng pandiwa o pang-ukol.
- Halimbawa:
- Ang eroplano ay lumilipad ng pataas. (Iayon ng pandiwa)
- Itinago ni Manuel ang pera sa aparador (Iayon ng pang-ukol)
- Halimbawa:
Paari
Ito ay kapag may inaaring anuman ang pangngalan.
- Halimbawa:
- Ipinakuha ni Danny ang kanyang sapatos.
- Halimbawa:
Kaanyuan ng Pangngalan
Payak
Ito ay kapag ang salita ay salitang-ugat lamang ito ay tinatawag na payak.
- Halimbawa:
- bata, tao, ulan, init
- Halimbawa:
Maylapi
Ito ay binubuo ang pangngalan ng salitang-ugat at panlapi.
- Halimbawa:
- kabataan, katauhan, tag-ulan, tag-init
- Halimbawa:
Inuulit
Ito ay binubuo sa pamamagitan ng paguulit sa pangngalang payak o maylapi.
- Halimbawa:
- halo-halo, ihaw-ihaw, pita-pita
- Halimbawa:
Tambalan
Ito ay binubuo ng dalawang pinagsamang salita.
- Halimbawa:
- silid-aklatan, bahay kalinga, dapit-hapon
- Halimbawa:
Katuturan ng Pangngalan
Basal
Ito ay katutubo at nasa anyong payak na pinagbabatayan ng iba't-ibang salita.
- Halimbawa:
- isip, panahon, aral, aklat
- Halimbawa:
Hango
Ito ay di-wagas at nasa anyong payak na pinagbabatayan ng iba't-ibang salita.
- Halimbawa:
- kaisipan, kapanahunan, aralan, aklatan
- Halimbawa:
Lansak
Ito ay tumutukoy sa isang kalipunan o pangkat.
- Halimbawa:
- hukbo, pulutong, kalipunan, kapisanan
- Halimbawa:
Tahas
Ito ay tiyakang tumutukoy sa bagay na pinangalanan.
- Halimbawa:
- bansa, dagat, langit, daigdig
- Halimbawa:
Patalinghaga
Ito ay hindi tuwirang pagtukoy sa bagay na maihahambing.
- Halimbawa:
- bulaklak (ukol sa dalaga), paru-paro (ukol sa binata)
- Halimbawa:
Kailanan ng Pangngalan
Isahan
Ito ay tumutukoy sa isa lamang tao, hayop o bagay.
- Halimbawa:
- ang silya, ang plantsa, ang ilaw
- Halimbawa:
Dalawahan
Ito ay ukol sa dalawang tao, hayop o bagay.
- Halimbawa:
- dalawang aklat, pusa't aso, kina Sally at Marsha
- Halimbawa:
Maramihan
Ito ay para sa higit sa dalawang tao o bagay.
- Halimbawa:
- limang bote, magkamaganak, sampung palito
- Halimbawa:
Mga Gamit ng Pangngalan
Simuno o paksa ng pangungusap
- Halimbawa:
- Si Apolinario Mabini ang utak ng Katipunan.
- Halimbawa:
Panuring ng kapwa pangngalan
- Halimbawa:
- Si Jose Rizal, ang doktor, ay ipinanganak sa Calamba, Laguna.
- Halimbawa:
Panaguri ng pangungusap
- Halimbawa:
- Si Pedro ay mabait.
- Halimbawa:
Kaganapang Pansimuno
- Halimbawa:
- Mahusay na abogado si Atty. Nonoy Hilario.
- Halimbawa:
Pangngalang pantawag
- Halimbawa:
- Bata, pakibuhat mo nga ito.
- Halimbawa:
Layon ng pang-ukol
- Halimbawa:
- Para kay Glenda ang singsing na ito.
- Halimbawa:
Layon ng pandiwa
- Halimbawa:
- Ang pagluluto ng kakanin ang hanapbuhay ni nanay.
- Halimbawa:
Pagka-tuwirang layon
- Halimbawa:
- Naghugas muna siya ng pinggan bago ayusin ang mesa.
- Halimbawa:
Pagka-di-tuwirang layon
- Halimbawa:
- Siya ay nagluto muna ng spaghetti para sa mga anak.
- Halimbawa: