Tagalog/Pang-abay

Ang Pang-abay ay ang salitang naglalarawan o tumuturing sa pandiwa, panguri, o isa pang pang-abay. Ito ay tinatawag na Adverb sa wikang Ingles.

Uri ng Pang-abay

Pang-abay na Kataga o Ingklitik

Ito ay sumusunod sa unang salita ng kayariang kinabibilangan (kasi sana pa na tuloy pala)

Halimbawa:

Naghihintay pa sila hanggang ngayon.

Naiwan tuloy sila ng huling biyahe.

Pang-abay na Salita o Parirala

Pamamaraan

Ito ay nagsasaad ng kilos na sumasagot sa tanong na paano.

Halimbawa:

Madali niyang naluto ang pansit.

Panggaano

Ito ay sumasaklaw sa dami o sukat na isinasaad ng pandiwa at sumasagot sa tanong na: gaano?

malimit    marami    kaunti    sapat    kapos

madalang    bahagya    kainaman    lamang    kulang

Halimbawa:

Madalang niyang ginagamit ang kotse.

Malimit kaming manood ng sine.

Pang-agam

Ito ay kapag nagbabadya ng pag-aalinlangan.

Halimbawa:

Siguro hindi makakarating si Eron.

Marahil ay may pasok ngayon.

Pamanahon

Ito ay nagsasaad ng panahon o oras at sumasagot sa tanong na: kailan?

agad    kagabi    pa

maaga    matagal    na

Halimbawa:

Si Gale ay umuwi kagabi.

Matagal pa siyang darating.

Pananggi

Ito ay nagsasaad ng pagtanggi o pagsalungat.

huwag    ayaw    aywan

hindi    'di

Halimbawa:

Huwag kang aalis ngayon.

Hindi kaaya-aya ang palabas.

Panang-ayon

Ito ay nagsasaad ng pagsang-ayon.

opo    talaga    tunay    walang-duda

Halimbawa:

Ang sunog ay talaga namang nakakatakot.

Walang-duda na maganda siya.

Panlunan

Ito ay nagsasaad ng lunan o kinalalagyan.

dito    doon    diyan

nariyan    naroon    narito

Halimbawa:

Doon nahulog si Miguel kanina.

Narito sa sala si Jun.

Pananong

Ito ay nagtatanong ukol sa panahon, lunan at kailanan ng pandiwa, pang-uri o kapwa pang-abay.

Halimbawa:

Saan tayo magtatagpo?

Kailan tayo aalis?

Kundisyunal

Ito ay nagsasaad ng kundisyon para maganap ang kilos ng pandiwa.

Halimbawa:

Maraming turista ang pupunta rito kapag nawala na ang mga terorista.

Pang-abay na Kusatibo

Ito ay nagsasaad ng dahilan sa pagganap sa kilos ng pandiwa.

Halimbawa:

Nasagasaan ang dalawang matanda dahil sa mabilis na pagpapatakbo ng driber.

Benepaktibo

Ito ay nagsasaad ng benepisyo para sa tao dahil sa pagkakaganap sa kilos ng pandiwa o ng layunin ng kilos ng pandiwa.

Halimbawa:

Magbenta ka ng bote para sa pang-almusal mo.

Hambingan ng Pang-abay

Ang mga antas ng paghahambing ng pang-abay at pang-uri ay magkatulad.

Lantay

Ito ay payak o karaniwan ang anyo ng pang-abay.

Halimbawa:

Si Carlo ay mahusay magluto ng adobo.

Pahambing

Ito ay gumagamit ng salitang lalo o higit bago ang pang-abay at sinusundan pagkatapos ng kaysa.

Halimbawa:

Si Carlo ay higit na mahusay magluto ng adobo kaysa kay Gina.

Pasukdol

Ito ay gumagamit ng panlaping pinaka sa lantay na antas ng pang-abay.

Halimbawa:

Si Lara ang pinakamahusay magluto ng adobo sa magkakapatid.

Mga Gamit ng Pang-abay

Pariralang pang-abay

Halimbawa:

Nag-eensayo siya ng mabuti.

Ayoko nang kumain.

Pariralang pang-abay na kaganapang pansimuno

Halimbawa:

Ang aming guro ay mahusay magturo.

Sugnay na pang-abay

Halimbawa:

Nakita ni Kate ang aso nang lumabas siya ng bakuran.

Wastong Gamit ng "NG"

• Nagpapapahiwatig ng pagmamay-ari o kaukulang paari.

Halimbawa:

• ina ng bata
• takip ng bote

• Ginagamit bilang pantukoy.

Halimbawa:

Naghahanda ako ng hapunan.

• Ginagamit bilang pang-ukol.

Halimbawa:

Inayos ng mekaniko ang nasirang motor.

• Nagpapakilala ng tuwirang layon.

Halimbawa:

Madalas maglaro ng kompyuter ang mga bata.

• Nagpapakilala ng gumawa ng pandiwang balintiyak.

Halimbawa:

tinuruan ng guro.

Wastong Gamit ng "NANG"

• Katumbas ng "noong"

Halimbawa:

Nang ako'y bumalik, siya'y nakaalis na.

Natuwa ang nanay nang malamang iskolar ang anak niya.

• Ginagamit bilang pang-ugnay sa pandiwa at pang-abay.

Halimbawa:

Nagsalita nang matatas ang bata.

• Ginagamit sa pagitan ng dalawang salitang inuulit.

Halimbawa:

tawa nang tawa

tulog nang tulog